دستکاری در بازارهای رمزارزی در سال ۲۰۲۴ | گزارش چینالیسس

دستکاری در بازارهای رمزارزی در سال ۲۰۲۴ چگونه بود؟! گزارش جدید چینالیسس Chainalysis در سال ۲۰۲۵ به بررسی ابعاد دستکاری در بازارهای رمزارزی طی سال ۲۰۲۴ پرداخته است. این گزارش، بر جزئیات نحوۀ اجرای معاملات ساختگی (واشتریدینگ) و شایع شدن طرح‌های پامپ و دامپ تأکید داشته و تأثیرات جدی آ‌ن‌ها بر شفافیت و اعتبار بازارهای کریپتو را آشکار می‌کند. مجموع ارزش دستکاری در بازارهای رمزارزی به ۲.۵۷ میلیارد دلار در سال گذشته رسید که زنگ خطری مهم برای فعالان و قانون‌گذاران این حوزه محسوب می‌شود.

حتماً بخوانید: وکیل متخصص در دعاوی ارز دیجیتال

واشتریدینگ؛ ابزار رایج برای دستکاری در بازارهای رمزارزی

در سال ۲۰۲۴، یکی از روش‌های رایج برای دستکاری در بازارهای رمزارزی، پدیده‌ای به نام واشتریدینگ بود. در این روش، افراد یا نهادها اقدام به خریدوفروش مکرر یک دارایی دیجیتال می‌کنند تا به‌طور مصنوعی حجم معاملات آن را بالا ببرند. هدف اصلی از این تکنیک، گمراه کردن سایر سرمایه‌گذاران و القای تقاضای بالا برای آن دارایی است. چنین رفتارهایی باعث شد حجمی بسیار قابل توجه از معاملات در بازارهای رمزارزی، واقعی و عادی و معمولی نباشد.

حتماً بخوانید: ردیابی ولت یا کیف پول ارز دیجیتال توسط وکیل سایبری

طبق گزارشی از شرکت تحلیل بلاک‌چین چینالیسس (Chainalysis)، تنها در سه بلاکچین اصلی اتریوم، BNB و Base، میزان معاملات مرتبط با واشتریدینگ به رقمی در حدود ۲.۵۷ میلیارد دلار رسید. این فعالیت‌ها عمدتاً در برخی استخرهای نقدینگی خاص متمرکز بودند.

همچنین بدانید: رشد جرایم ارز دیجیتال در سال ۲۰۲۴

واشتریدینگ نه‌تنها شفافیت بازار را کاهش می‌دهد، بلکه به‌عنوان یکی از مصادیق آشکار دستکاری در بازارهای رمزارزی شناخته می‌شود. مقابله با واشتریدینگ می‌تواند گامی مهم در مسیر مبارزه با دستکاری در بازارهای رمزارزی باشد.

روش‌های شناسایی و اشتباهات رایج

دو اکتشاف اصلی برای تشخیص فعالیت واشتریدینگ انجام شد، که مزایایی در تفکیک داده‌ها داشتند:

1.  اکتشاف اول: شناسایی خریدوفروش‌های منطبق که در ۲۵ بلوک بلاکچین بدون تغییر قابل توجه در مالکیت یا سود انجام شدند (معمولاً در حدود ۵ دقیقه). حجم معاملات مرتبط با این روش ۷۰۴ میلیون دلار برآورد شد.
2. اکتشاف دوم: تشخیص معاملات با استفاده از پراکندگی توکن‌ها در چند آدرس مدیریتی با حجمی بالغ بر ۱.۸۷ میلیارد دلار.

بازیگران اصلی

فعالیت‌های واشتریدینگ بیشتر توسط تعداد کمی از بازیگران انجام شده است. برای مثال:

در ماه آوریل ۲۰۲۴، تعداد ۳ آدرس کنترلگر به‌تنهایی ۳۱۸ میلیون دلار حجم معاملات ساختگی را به خود اختصاص دادند.

یک آدرس خاص بیش از ۵۴,۰۰۰ معاملۀ خریدوفروش با حجم معاملاتی مشکوک ثبت کرده بود که به‌وضوح ابعاد گستردۀ این فعالیت‌ها را نشان می‌دهد.

طرح‌های پامپ و دامپ: فریب کاربران ناآگاه

طرح‌های پامپ و دامپ (Pump and Dump)، با بالا بردن ناعادلانۀ قیمت یک توکن از طریق تبلیغات جعلی، سرمایه‌گذاران را به خرید در اوج قیمت ترغیب می‌کنند و پس از فروش دارایی توسط کلاهبرداران، قربانیان گرفتار کاهش شدید ارزش و زیان می‌شوند.

آمار و روندها

در سال ۲۰۲۴، بیش از ۷۴,۰۰۰ توکن مشکوک به پامپ و دامپ شناسایی شد که ۳.۵۹ درصد از کل توکن‌های جدید راه‌اندازی‌شده در آن سال را تشکیل می‌دهد.

طرح‌های پامپ و دامپ معمولاً طی ۶ تا ۷ روز پایان می‌یابند، اما برخی تا چند ماه ادامه داشته‌اند.

نمونه‌ها و روش‌ها

در سال گذشته، ۹۴ درصد از استخرهای نقدینگی دخیل در پامپ و دامپ توسط همان بازیگران ایجاد و در نهایت تخلیه شدند.

تغییرات جدید در روش‌شناسی چینالیسس Chainalysis، دقت بیشتری در شناسایی این طرح‌ها فراهم کرده است. برای مثال، کاهش آستانۀ حذف نقدینگی از ۷۰ درصد به ۶۵ درصد باعث شده طرح‌های بیشتری شناسایی شوند.

نقش ربات‌ها و ابزارهای پیشرفته در دستکاری در بازارهای رمزارزی

دستکاری در بازارهای رمزارزی تنها محدود به فعالیت‌های انسانی نیست؛ بلکه ابزارهای پیشرفته‌ای مانند ربات‌های معاملاتی نیز به‌طور گسترده در این روند استفاده می‌شوند. بر اساس گزارش شرکت چینالیسس (Chainalysis)، برخی از این ربات‌ها با هدف اجرای واشتریدینگ و طرح‌های پامپ و دامپ طراحی شده‌اند و نقش مهمی در افزایش مصنوعی حجم معاملات ایفا می‌کنند.

حتماً بخوانید: بهترین وکیل ارز دیجیتال

به‌عنوان نمونه، سرویس Volume.li یکی از ابزارهایی است که تنها با دریافت ۰.۲۱۲ اتر، قابلیت تولید معاملات ساختگی به‌ارزش ۱۰۰ هزار دلار در طول ۲۴ ساعت را در اختیار کاربران قرار می‌دهد.

در یک مورد خاص، این ربات توانست طی تنها ۵ روز، نزدیک به ۳۹٬۷۲۳ دلار حجم جعلی برای یک توکن ایجاد کرده و سهمی معادل ۴۳ درصد از کل حجم معاملات روزانه آن را به خود اختصاص دهد.

این ابزارها به یکی از عوامل اصلی گسترش دستکاری در بازارهای رمزارزی تبدیل شده‌اند.

چالش‌های نظارتی و قانونی در برابر دستکاری در بازارهای رمزارزی

با رشد چشمگیر بازار دارایی‌های دیجیتال، پدیدۀ دستکاری در بازارهای رمزارزی به یکی از نگرانی‌های اصلی نهادهای نظارتی در سطح جهانی تبدیل شده است. این دستکاری‌ها نه‌تنها سلامت بازار را تهدید می‌کنند، بلکه می‌توانند اعتماد کاربران و سرمایه‌گذاران را به‌شدت کاهش دهند.

در ماه اکتبر ۲۰۲۴، کمیسیون بورس و اوراق بهادار ایالات متحدۀ آمریکا (SEC) اعلام کرد که چهار بازارساز بزرگ را به دست داشتن در معاملات واشتریدینگ به‌ارزش میلیاردها دلار متهم کرده است. این اقدام بیانگر جدی شدن تلاش‌های قانونی برای مقابله با دستکاری در بازارهای رمزارزی در بسترهای متمرکز است.

هم‌زمان، سرویس درآمد داخلی آمریکا (IRS) نیز از همکاری بین‌المللی با مقامات پرتغال و بریتانیا برای شناسایی و مقابله با فعالیت‌های مشکوک تجاری در حوزۀ رمزارزها خبر داد. این همکاری‌ها بخشی از برنامۀ جهانی برای محدود کردن دستکاری در بازارهای رمزارزی محسوب می‌شود.

با وجود این اقدامات، یکی از اصلی‌ترین چالش‌ها، نظارت بر معاملات انجام‌شده در بازارهای غیرمتمرکز (DEXs) است. در این پلتفرم‌ها، به‌دلیل نبود نهادهای ناظر سنتی و اتکا به الگوریتم‌های خودکار، امکان تشخیص رفتارهایی مانند واشتریدینگ کاهش می‌یابد. این ساختار غیرمتمرکز سبب می‌شود که الگوهای دستکاری در بازارهای رمزارزی پنهان بمانند یا به‌سختی شناسایی شوند.

علاوه‌بر این، توسعۀ ابزارهای نوین مالی و استفاده از قراردادهای هوشمند، راه را برای اجرای پیچیده‌تر روش‌های دستکاری در بازارهای رمزارزی هموار کرده است. به همین دلیل، نهادهای قانون‌گذار ناچارند همگام با فناوری پیش بروند و چارچوب‌های قانونی منعطف‌تری طراحی کنند.

در نهایت، مقابلۀ مؤثر با دستکاری در بازارهای رمزارزی، نیازمند همکاری فراملی، به‌روزرسانی قوانین و افزایش شفافیت در هر دو نوع بازار متمرکز و غیرمتمرکز است.

پیامدهای دستکاری در بازارهای رمزارزی بر اعتماد کاربران و سرمایه‌گذاران

دستکاری در بازارهای رمزارزی پدیده‌ای است که می‌تواند پایه‌های اعتماد را در این فضا به‌طور جدی متزلزل کند. این نوع رفتارهای فریبکارانه، مانند واشتریدینگ یا پامپ و دامپ، باعث کاهش شفافیت اطلاعاتی می‌شود. کاربران نمی‌توانند به‌درستی ارزش واقعی دارایی‌های دیجیتال را تشخیص دهند و تصمیم‌گیری آگاهانه برای خرید یا فروش برای آن‌ها دشوار می‌شود.

زمانی که حجم معاملات به‌طور مصنوعی افزایش می‌یابد یا قیمت‌ها به‌شکلی غیرواقعی بالا یا پایین می‌رود، داده‌های بازار گمراه‌کننده می‌شوند. این یکی از جدی‌ترین نتایج دستکاری در بازارهای رمزارزی است که می‌تواند به خروج کاربران حقیقی از این فضا منجر شود.

همچنین بخوانید: سرقت ارز دیجیتال در سال ۲۰۲۴: بررسی گزارش رسمی چینالیسس

از سوی دیگر، افزایش رفتارهای مشکوک و غیرشفاف، منجر به رشد هزینه‌های تراکنش‌ها در پلتفرم‌های غیرمتمرکز شده است. کاربران مجبور می‌شوند برای مقابله با ریسک‌های ناشی از دستکاری در بازارهای رمزارزی، هزینه‌های بیشتری را متحمل شوند.

در مجموع، دستکاری در بازارهای رمزارزی نه‌تنها سلامت اکوسیستم را تهدید می‌کند، بلکه سرمایه‌گذاران تازه‌وارد را نسبت به ورود به این بازار مردد می‌سازد.

راه‌حل‌ها و پیشنهادات چینالیسس Chainalysis

برای مقابله با دستکاری در بازارهای رمزارزی، چینالیسس تأکید می‌کند که تحلیل داده‌های درون‌زنجیره‌ای همراه با داده‌های خارج از زنجیره می‌تواند الگوهای مشکوک را شناسایی و مقابله با جرایم را تسهیل کند. ایجاد قوانین جامع برای صرافی‌های غیرمتمرکز و الزام ثبت‌نام ربات‌ها برای عملیات شفاف، الزامی به نظر می‌رسد.

جالب است بدانید: دور زدن تحریم با ارز دیجیتال توسط ایران و روسیه

نتیجه‌گیری و جمع‌بندی

گزارش چینالیسس Chainalysis نشان می‌دهد که حجم دستکاری در بازارهای رمزارزی در سال ۲۰۲۴ به حدی رسیده است که ادامۀ رشد بدون اعمال نظارت جدی ممکن نیست. تاکتیک‌هایی مثل واشتریدینگ و پامپ و دامپ، اعتماد کاربران به کریپتو را کاهش داده و تهدیدی جدی برای پویایی و شفافیت این صنعت نوپا محسوب می‌شوند.

مقابله با این روند، نیازمند همکاری جهانی، فناوری‌های پیشرفته و قوانین سخت‌گیرانه‌تر است تا از بازار رمزارزها در برابر این نوع سوءاستفاده‌ها محافظت شود.