گزارش سال ۲۰۲۵ شرکت چینالیسس (Chainalysis) نشان‌دهندۀ رشد بی‌سابقۀ جرایم ارز دیجیتال در سال ۲۰۲۴ است. این گزارش به بررسی انواع کلاهبرداری‌های ارز دیجیتال، تأثیر هوش مصنوعی بر حرفه‌ای‌سازی این جرایم، و اقدامات قانونی برای مقابله با آن‌ها می‌پردازد.
اگر قربانی کلاهبرداری‌های ارز دیجیتال شده‌اید و دارایی‌های شما به سرقت رفته، می‌توانید روی کمک علیرضا طباطبایی هاشمی (وکیل پایه‌یک دادگستری و متخصص جرایم ارز دیجیتال) حساب کنید! ردیابی وجوه مسروقه و بازگردانی دارایی‌ها را به ما بسپارید: ثبت درخواست مشاوره
افزایش استفاده از فناوری‌های پیشرفته، نظیر هوش مصنوعی و ابزارهای جعل هویت، باعث پیچیدگی بیشتر این جرایم شده است. همچنین، با رشد سریع کلاهبرداری‌ها، مقامات قانونی نیازمند تنظیم مقررات جدید و استفاده از فناوری‌های پیشرفته برای شناسایی و مقابله با این تهدیدات هستند.
افزایش چشمگیر درآمد کلاهبرداری‌ها
طبق داده‌های درون‌زنجیره‌ای، در سال ۲۰۲۴ کلاهبرداران ارز دیجیتال حداقل ۹.۹ میلیارد دلار به دست آورده‌اند. این رقم تنها درآمد حاصل از فعالیت‌های شناسایی‌شده را نشان می‌دهد و پیش‌بینی می‌شود با شناسایی بیشتر آدرس‌های غیرقانونی، این مبلغ در سال‌های آتی به ۱۲ میلیارد دلار برسد.
حتماً بخوانید: بهترین وکیل ارز دیجیتال
این افزایش قابل توجه، روندی از سال ۲۰۲۰ را نشان می‌دهد که حکایت از رشد ۲۴ درصدی درآمد سالانۀ کلاهبرداری‌ها دارد. این آمار به‌وضوح نشانگر گسترش و پیچیدگی بیشتر فعالیت‌های مجرمانه در حوزۀ ارز دیجیتال است که نیازمند توجه ویژه و اقدامات قانونی مؤثر برای مقابله با آن‌هاست.
دو نوع کلاهبرداری برجسته
۱. کلاهبرداری‌های سرمایه‌گذاری با بازدهی بالا (HYIS):
این نوع کلاهبرداری حدود ۵۰.۲ درصد از کل درآمدهای جرایم ارز دیجیتال را به خود اختصاص داده است، اگرچه میزان ورودی‌های مرتبط با این دسته کاهش یافته است. با وجود کاهش میزان ورودی‌های این نوع کلاهبرداری، هنوز سهم عمده‌ای از درآمدهای جرایم ارز دیجیتال را به خود اختصاص می‌دهد. این کاهش ورودی‌ها بیانگر تغییرات استراتژیک کلاهبرداران برای تطبیق با روش‌های جدید و پیچیده‌تر است.
۲. کلاهبرداری‌های پیگ بوچرینگ (Pig Butchering):
این نوع کلاهبرداری همچنان درحال رشد است و افزایش حدود ۴۰ درصدی درآمد سالانه را نشان می‌دهد. این دسته از کلاهبرداری‌ها با درگیر کردن قربانیان در روابط طولانی‌مدت برای سرمایه‌گذاری‌های جعلی انجام می‌شوند و بیشتر از جنوب شرقی آسیا سرچشمه می‌گیرند. اما اخیراً در سایر مناطق، از جمله آمریکای شمالی و اروپا، شیوع بیشتری یافته‌اند.
نقش هوش مصنوعی در اکوسیستم جرایم ارز دیجیتال
هوش مصنوعی به‌سرعت در حال تبدیل شدن به ابزاری قدرتمند در اکوسیستم جرایم ارز دیجیتال است و نقش آن در پیچیدگی این کلاهبرداری‌ها روزبه‌روز افزایش می‌یابد. استفاده از فناوری‌های پیشرفته همانند تغییر چهره با هوش مصنوعی و ایجاد وبسایت‌های جعلی، فرصت‌هایی را برای کلاهبرداران فراهم کرده است تا هویت‌های جعلی بسازند و به‌راحتی قربانیان را فریب دهند.
از طرفی، هوش مصنوعی به کلاهبرداران این امکان را می‌دهد که اطلاعات سرقت‌شده را در مقیاس‌های وسیع‌تر به فروش برسانند و از این طریق درآمدهای خود را افزایش دهند. نمونۀ بارز این روند، شرکت Huione Guarantee است که خدمات پیشرفته‌ای برای تسهیل جرایم ارز دیجیتال ارائه می‌دهد و در سال ۲۰۲۴ شاهد رشد چشمگیر ۱۹۰۰ درصدی در درآمد خود بوده است.
این رشد نشان‌دهندۀ گسترش و تکامل استفاده از هوش مصنوعی در کلاهبرداری‌های سایبری است. فناوری‌هایی همچون GenAI به کلاهبرداران این امکان را می‌دهند که هویت‌های تقلبی یا محتوای واقعی تولید کنند، که شناسایی کلاهبرداری‌ها را برای نهادهای قانونی بسیار دشوارتر کرده است. این تغییرات به طور قابل توجهی چالش‌های مقابله با جرایم ارز دیجیتال را افزایش داده است.
حتماً بخوانید: بهترین وکیل متخصص ارز دیجیتال کیست؟
مطالعات موردی کلاهبرداری
نمونۀ بارز: در ایالات متحده، قربانی با استفاده از هشدارهای جعلی امنیتی روی یک رایانۀ جدید، ۱۵,۰۰۰ دلار از طریق دستگاه‌های ATM کریپتو به کلاهبرداران انتقال داد. با ورود سریع قربانی به پلیس، بخشی از مبلغ شناسایی و روند تعقیب قانونی آغاز شد.
نمونه‌های مشابهی از این شیوۀ کلاهبرداری در دیگر کشورها نیز مشاهده شده که الگوی آن‌ها بسیار به هم شبیه است: مهاجم با ارسال پیام یا تماس تلفنی، قربانی را متقاعد می‌کند که حساب بانکی یا سیستم کامپیوتری او در معرض تهدید است و باید فوراً اقدام کند.
همچنین بخوانید: افزایش پیچیدگی حملات باج افزاری با رمزارزها در سال ۲۰۲۵
در بیشتر موارد، قربانیان که اغلب از سالمندان یا کاربران کم‌تجربه هستند، با اضطراب و ترس به نزدیک‌ترین دستگاه خودپرداز کریپتو هدایت می‌شوند تا ارز دیجیتال خریداری کرده و آن را به آدرسی که کلاهبردار ارائه می‌دهد، ارسال کنند.
بسیاری از این تماس‌ها حتی با استفاده از صداهای جعلی و دیپ‌فیک (Deepfake) انجام می‌شوند که ظاهر و صدای یک مأمور پلیس یا نمایندۀ بانک را تقلید می‌کند و حس فوریت و مشروعیت بیشتری به قربانی القا می‌کند. برخی مهاجمان حتی وبسایت‌های جعلی ایجاد می‌کنند که کاملاً مشابه وب‌سایت رسمی نهادهای امنیتی است و قربانیان را به وارد کردن اطلاعات حساس ترغیب می‌کند.
در چنین شرایطی، اگر قربانی فوراً با نیروهای پلیس یا تیم‌های امنیتی تماس بگیرد، احتمال بازیابی بخشی از مبالغ وجود دارد، اما تأخیر در اطلاع‌رسانی معمولاً باعث از بین رفتن کامل وجوه می‌شود. این رویکردها لزوم آموزش عمومی برای شناخت نشانه‌های فریب و آگاهی از روش‌های واکنش سریع را دوچندان می‌سازد.
پویایی جرایم حرفه‌ای
پلتفرم Huione Guarantee به‌عنوان یک مرکز کلیدی در اکوسیستم جرایم ارز دیجیتال، توانسته با استفاده از زیرساخت‌های حرفه‌ای خود، حجم بالایی از تراکنش‌های غیرقانونی را تسهیل کند. این پلتفرم نه‌تنها به‌عنوان یک ابزار برای تبادل خدمات کلاهبرداری ارز دیجیتال عمل می‌کند، بلکه با ارائۀ خدمات متنوعی همچون پولشویی، فروش داده‌های سرقتی و ایجاد زیرساخت‌های جعلی، به کلاهبرداران کمک می‌کند تا فعالیت‌های خود را در سطح جهانی گسترش دهند.
طبق آمار موجود، تا کنون نزدیک به ۷۰ میلیارد دلار تراکنش‌های کریپتویی از طریق این پلتفرم انجام شده است که بخش قابل توجهی از آن به پولشویی و تسهیل سایر جرایم سایبری مربوط می‌شود. این روند نشان‌دهندۀ روند روبه‌رشد پیچیدگی و سازمان‌دهی این نوع جرایم است، که مقابله با آن نیازمند همکاری‌های بین‌المللی و تدوین مقررات جدید برای مقابله با این تهدیدات است.
فشار برای مقررات بیشتر
با رشد چشمگیر جرایم ارز دیجیتال، ضرورت تدوین مقررات جدید برای دستگاه‌های خودپرداز کریپتو بیش از پیش احساس می‌شود. درحالی‌که این دستگاه‌ها ابزار مهمی برای دسترسی به ارز دیجیتال هستند، افزایش سوءاستفاده‌ها و کلاهبرداری‌ها از طریق آن‌ها موجب نگرانی‌های جدی در میان مقامات قانونی شده است.
طبق بررسی‌های انجام‌شده، تنها در نیمۀ اول سال ۲۰۲۴، حدود ۶۵ میلیون دلار ضرر از طریق دستگاه‌های خودپرداز کریپتو گزارش شده است. این رقم نشان‌دهندۀ ضعف‌های موجود در نظارت بر فعالیت‌های این دستگاه‌ها و نیاز فوری به ایجاد قوانین و مقررات دقیق‌تر است.
همچنین بخوانید: بیش از ۱۴,۵۰۰ کیف پول ترون (TRX) در خطر سرقت مخفیانه!
بسیاری از کارشناسان بر این باورند که کاهش استفاده از این دستگاه‌ها در جرایم نیازمند همکاری بین‌المللی و اجرای استانداردهای امنیتی قوی‌تر است تا از بروز آسیب‌های بیشتر جلوگیری شود. علاوه بر این، نهادهای نظارتی باید با بررسی مستمر و به‌روزرسانی قوانین، از گسترش جرایم ارز دیجیتال جلوگیری کنند.
روندهای جدید در جرایم ارز دیجیتال
- کلاهبرداری‌های مبتنی بر هوش مصنوعی: هکرها از ابزارهای هوش مصنوعی برای جعل هویت (Deepfake) یا ارسال پیام‌های فریبنده استفاده می‌کنند.
- هک پروتکل‌های دیفای: پلتفرم‌های مالی غیرمتمرکز همچنان هدف اصلی حملات هستند، با خسارات بیش از ۱.۲ میلیارد دلار در سال ۲۰۲۵.
- کلاهبرداری در متاورس: با گسترش متاورس، فروش توکن‌های جعلی یا زمین‌های مجازی غیرواقعی افزایش یافته است.
وضعیت قوانین ارز دیجیتال در ایران
در سال ۲۰۲۵، نهادهای قانون‌گذاری در ایران همچنان در حال تدوین مقررات جامع برای ارزهای دیجیتال هستند. با این حال، فقدان قوانین مشخص باعث شده که پیگیری جرایم در این حوزه چالش‌برانگیز باشد. مشاوره با وکیل متخصص ارز دیجیتال می‌تواند به شما کمک کند تا از حقوق خود در برابر کلاهبرداری‌ها محافظت کنید.
چگونه از دارایی‌های دیجیتال خود محافظت کنیم؟
برای کاهش ریسک جرایم ارز دیجیتال، این اقدامات را در نظر بگیرید:
- استفاده از کیف‌پول‌های سرد برای ذخیره‌سازی امن دارایی‌ها.
- بررسی دقیق قراردادهای هوشمند قبل از سرمایه‌گذاری.
- مشاوره با وکیل متخصص برای تنظیم قراردادها یا پیگیری دعاوی حقوقی.
نتیجه‌گیری
جرایم ارز دیجیتال به یک تهدید جدی برای فضای دیجیتال و اقتصاد جهانی تبدیل شده‌اند. با گسترش استفاده از فناوری‌های پیشرفته و ظهور کلاهبرداری‌های پیچیده‌ای چون پیگ بوچرینگ، مقابله با این جرایم همچنان با چالش‌های فراوانی روبه‌رو شده است.
علاوه بر این، نبود قوانین جامع و نظارت کافی بر جرایم ارز دیجیتال، مشکلات بیشتری را به وجود آورده است. برای مقابلۀ مؤثر با این تهدیدات، ضرورت ایجاد زیرساخت‌های نظارتی یکپارچه، تدوین قوانین جدید برای ابزارهای ارز دیجیتال، و استفاده از فناوری‌های ضدتقلب امری حیاتی است.
این گزارش به‌عنوان یک هشدار برای دولت‌ها و نهادهای مالی عمل می‌کند تا اقدامات جدی‌تری در راستای مقابله با این جرایم انجام دهند و با فراهم کردن بسترهای قانونی و امنیتی، فضای دیجیتال امن‌تری را برای کاربران ایجاد کنند.
سوالات متداول درباره جرایم ارز دیجیتال
۱. چگونه می‌توانم تشخیص دهم که یک پروژه ارز دیجیتال کلاهبرداری است؟
به وعده‌های غیرواقعی سود بالا، عدم شفافیت تیم پروژه، یا فقدان قراردادهای هوشمند معتبر مشکوک باشید. پیش از سرمایه‌گذاری، با یک وکیل متخصص مشورت کنید تا اسناد پروژه بررسی شود.
۲. آیا امکان پیگیری قانونی هک ارز دیجیتال در ایران وجود دارد؟
بله، اما به دلیل پیچیدگی قوانین، نیاز به وکیل متخصص دارید. مستندسازی تراکنش‌ها و گزارش سریع به مراجع قانونی شانس موفقیت را افزایش می‌دهد.
۳. چرا کلاهبرداری‌های متاورس در سال ۲۰۲۵ افزایش یافته است؟
گسترش پلتفرم‌های متاورس و فروش توکن‌ها یا دارایی‌های مجازی جعلی، فرصت‌های جدیدی برای کلاهبرداران ایجاد کرده است. بررسی حقوقی پیش از خرید توصیه می‌شود.
۴. کیف‌پول سرد چیست و چرا برای امنیت مهم است؟
کیف‌پول سرد دستگاهی آفلاین برای ذخیره ارز دیجیتال است که از هک‌های آنلاین محافظت می‌کند. این روش برای سرمایه‌گذاری‌های بلندمدت ایمن‌ترین گزینه است.
۵. وکیل ارز دیجیتال چه خدماتی ارائه می‌دهد؟
وکیل متخصص می‌تواند در پیشگیری از کلاهبرداری، تنظیم قراردادهای سرمایه‌گذاری، و پیگیری دعاوی حقوقی ناشی از هک یا کلاهبرداری به شما کمک کند.
