دربارۀ کوشینگ یا فیشینگ QR بیشتر بدانید!
کوشینگ یا فیشینگ QR یکی از روش‌های پیچیدۀ کلاهبرداری است که می‌تواند بسیاری از افراد ناآگاه را در دام بیندازد. این روش که به‌سرعت در حال گسترش است، از کدهای QR جعلی برای به دست آوردن اطلاعات حساس کاربران استفاده می‌کند. در سال‌های اخیر، با افزایش استفاده از فناوری‌های دیجیتال، مجرمان سایبری به استفاده از کدهای QR به‌عنوان ابزاری برای حملات سایبری روی آورده‌اند.
اگر شما نیز قربانی یا حتی متهم به کلاهبرداری کوشینگ شده‌اید، توصیه می‌کنیم حتماً با یک وکیل متخصص مشورت کنید: درخواست مشاورۀ غیرحضوری
این امر موجب شده تا افراد زیادی قربانی این نوع کلاهبرداری شوند و در عین حال عده‌ای نیز متهم به جرایمی مانند مشارکت در کلاهبرداری سایبری یا انتقال غیرقانونی اطلاعات گردند. در این مقاله، به بررسی دقیق کلاهبرداری کوشینگ یا همان فیشینگ QR می‌پردازیم و مهم‌ترین نکات کلیدی برای پیشگیری، شناسایی و دفاع حقوقی در مواجهه با اتهامات مرتبط را مورد بررسی قرار می‌دهیم.
کوشینگ (فیشینگ QR) چیست؟
کوشینگ یا فیشینگ QR به نوعی از کلاهبرداری سایبری گفته می‌شود که در آن مجرمان از کدهای QR برای فریب کاربران و سرقت اطلاعات آن‌ها استفاده می‌کنند. کد QR که مخفف عبارت “Quick Response” است، یک بارکد دوبعدی است که با استفاده از دوربین گوشی‌های هوشمند قابل اسکن است. این کدها معمولاً حاوی لینک‌های اینترنتی یا اطلاعاتی مانند آدرس وب‌سایت، شمارۀ تماس یا اطلاعات پرداخت هستند.
حتماً بخوانید: پیشگیری از جرایم سایبری با ۵ راهکار مؤثر!
در حملات کوشینگ، مهاجم کد QR جعلی را به‌جای کد اصلی جایگزین می‌کند. این کد جعلی ممکن است بر روی پوسترها، تابلوهای تبلیغاتی، فاکتورها یا حتی در محیط‌های عمومی نصب شود. هنگامی که کاربر کد را اسکن می‌کند، به یک وب‌سایت مخرب هدایت می‌شود که ممکن است اطلاعات بانکی، رمزهای عبور یا سایر داده‌های حساس او را به سرقت ببرد.
آیا درگیر پروندۀ کلاهبرداری کوشینگ هستید؟ از مشاورۀ تخصصی علیرضا طباطبایی هاشمی بهره‌مند شوید تا بهترین راهکارهای حقوقی را دریافت کنید!
یکی از دلایل افزایش این نوع کلاهبرداری، سادگی ایجاد کدهای QR و عدم آگاهی عمومی از خطرات آن است. بسیاری از کاربران به‌دلیل سهولت در استفاده از این کدها، بدون بررسی دقیق، آن‌ها را اسکن می‌کنند و بدین‌ترتیب به دام می‌افتند.
روش‌های معمول کلاهبرداری کوشینگ
یکی از رایج‌ترین روش‌های کوشینگ، جایگزینی کد QR اصلی با یک کد جعلی است. این کد می‌تواند بر روی پوسترهای تبلیغاتی، تابلوهای راهنمایی، دستگاه‌های خودپرداز یا حتی در رستوران‌ها و کافه‌ها نصب شود.
یکی دیگر از روش‌ها، ارسال کدهای QR جعلی از طریق پیامک یا ایمیل است. مهاجمان از طریق ارسال پیام‌های جذاب یا هشداردهنده، کاربران را ترغیب به اسکن کد می‌کنند. برای مثال، ممکن است پیامی حاوی هشدار امنیتی بانک یا پیشنهاد تخفیف ویژه برای خرید ارسال شود.
همچنین بخوانید: فیشینگ چیست؟ + راههای مقابله و شناسایی
در برخی موارد، مهاجمان از طریق شبکه‌های اجتماعی اقدام به انتشار کدهای جعلی می‌کنند. این کدها می‌توانند به صفحات فیشینگ منتهی شوند که کاربران را به وارد کردن اطلاعات شخصی یا بانکی ترغیب می‌کنند.
همچنین، برخی از مهاجمان از برنامه‌های مخربی استفاده می‌کنند که به‌محض نصب بر روی گوشی، به‌صورت خودکار کدهای QR مخرب تولید کرده و کاربران را به اسکن آن‌ها ترغیب می‌کنند.
پیامدهای حقوقی کلاهبرداری کوشینگ
کلاهبرداری کوشینگ در قوانین ایران به‌عنوان یکی از جرایم سایبری شناخته می‌شود و با توجه به شدت و گستردگی خسارات واردشده، ممکن است مجازات‌های سنگینی در پی داشته باشد.
مسئولیت کیفری در این زمینه به دو بخش تقسیم می‌شود: نخست، شخصی که اقدام به جعل یا جایگزینی کد QR کرده است و دوم، فردی که به هر نحوی در ترویج یا استفاده از این کدها مشارکت داشته باشد. در مواردی که متهم به‌صورت عمدی و با آگاهی کامل اقدام به استفاده از کد جعلی کند، مجازات سنگین‌تری برای او در نظر گرفته می‌شود.
در دام کلاهبرداری کوشینگ افتاده‌اید؟ با علیرضا طباطبایی هاشمی مشورت کنید تا از حقوق خود به بهترین نحو دفاع کنید!
همچنین در مواردی که استفاده از کد جعلی منجر به انتقال غیرقانونی وجه یا سرقت اطلاعات شود، مجازات کلاهبرداری نیز به مجازات‌های قبلی اضافه می‌شود. در این حالت، وکلای سایبری می‌توانند با ارائۀ دفاعیه‌های تخصصی، نقش متهم در ارتکاب جرم را با دلایل مستند تقلیل دهند یا حتی بی‌گناهی او را اثبات کنند.
روش‌های دفاع از اتهام کوشینگ
در دفاع از اتهام کلاهبرداری کوشینگ، نخستین گام اثبات عدم آگاهی متهم از جعلی بودن کد QR است. در بسیاری از موارد، افراد به‌صورت ناخواسته و بدون اطلاع از ماهیت کد، آن را اسکن کرده‌اند. وکیل سایبری باید با جمع‌آوری مستندات و شواهد، بی‌گناهی موکل را اثبات کند.
یکی دیگر از استراتژی‌های دفاعی، اثبات جعل یا تغییر کد توسط اشخاص ثالث است. در مواردی که متهم صرفاً یک کاربر یا توزیع‌کننده بوده است، باید نشان داده شود که وی هیچ‌گونه دخالتی در تولید کد جعلی نداشته است.
استفاده از شواهد دیجیتال مانند لاگ‌های سیستم، پیام‌های ارسال‌شده و بررسی دقیق منبع کد QR نیز می‌تواند در امر دفاع مؤثر باشد. همچنین تأکید بر این نکته که کدهای QR ممکن است بدون اطلاع کاربران تغییر کنند، از دیگر استدلال‌های دفاعی است.
مراجعه به وکیل متخصص در جرایم سایبری مانند علیرضا طباطبایی هاشمی می‌تواند به متهمان کمک کند تا با ارائه دفاعیه‌ای قوی، از حقوق خود به بهترین نحو ممکن دفاع کنند! اگر شما نیز متهم شده‌اید، همین حالا تماس بگیرید: درخواست مشاورۀ غیرحضوری
راهکارهای پیشگیری از کوشینگ
برای جلوگیری از قربانی شدن در برابر کلاهبرداری کوشینگ، لازم است کاربران به نکات امنیتی توجه ویژه‌ای داشته باشند. از جملۀ این نکات می‌توان به بررسی دقیق منبع کد QR پیش از اسکن، استفاده از نرم‌افزارهای معتبر برای اسکن کدها و به‌روز نگه داشتن سیستم‌عامل و برنامه‌های امنیتی اشاره کرد.
بدانید: تفاوت بارکد (Barcode) و کد کیو آر (QRcode) چیست؟!
همچنین آگاهی از روش‌های متداول حمله و بررسی آدرس وب‌سایت پیش از وارد کردن اطلاعات حساس می‌تواند به جلوگیری از سرقت اطلاعات کمک کند. کاربران باید از اسکن کدهای ناشناس خودداری کرده و از ابزارهای امنیتی مانند آنتی‌ویروس‌های پیشرفته استفاده کنند.
نتیجه‌گیری و جمع‌بندی
با توجه به افزایش موارد کلاهبرداری کوشینگ یا فیشینگ QR در سطح جهانی و همچنین در ایران، آگاهی عمومی از خطرات این نوع حملۀ سایبری و پیامدهای حقوقی آن بسیار ضروری است. مجرمان سایبری با سوءاستفاده از بی‌دقتی کاربران و ضعف‌های امنیتی، اقدام به تولید و توزیع کدهای QR جعلی می‌کنند که می‌تواند منجر به سرقت اطلاعات بانکی، رمزهای عبور و گاه حتی مشارکت غیرمستقیم و ناخواستۀ کاربران در جرایم سایبری شود.
ازآنجاکه استفاده از کدهای QR به بخشی جدایی‌ناپذیر از زندگی روزمرۀ مردم تبدیل شده است، به‌ویژه در حوزه‌های تجاری، پرداخت‌های الکترونیکی و تبلیغات، لازم است که آموزش‌های عمومی در زمینۀ شناسایی کدهای جعلی و روش‌های امن استفاده از آن‌ها افزایش یابد.
نهادهای حقوقی و امنیتی نیز باید با همکاری یکدیگر، ضمن تدوین مقررات دقیق و کارآمد، نسبت به آگاه‌سازی مردم و ارائۀ راهکارهای عملی برای پیشگیری از این نوع کلاهبرداری اقدام کنند.
در صورتی که فردی اشتباهاً متهم به مشارکت در کوشینگ یا استفاده از کد جعلی شود، مهم است که از همان ابتدا با یک وکیل متخصص در جرایم سایبری مشورت کند. یک وکیل باتجربه می‌تواند ضمن استفاده از شواهد دیجیتال، بررسی دقیق لاگ‌های سیستم و تحلیل‌های فنی، نقش واقعی متهم را در پرونده مشخص کرده و از حقوق او دفاع کند.
به‌طور کلی، با توجه به پیچیدگی پرونده‌های مرتبط با کلاهبرداری کوشینگ، بهره‌گیری از دانش تخصصی در حوزۀ فناوری اطلاعات و حقوق سایبری از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. همچنین پیشگیری از قربانی شدن نیازمند آگاهی، دقت و به‌کارگیری ابزارهای امنیتی به‌روز است.
در نهایت، همراهی با یک وکیل حرفه‌ای و آگاه به قوانین جرایم سایبری می‌تواند از مخاطرات حقوقی و مالی احتمالی جلوگیری کند و زمینه را برای دفاع مؤثر در دادگاه فراهم آورد.
