تنظیم قرارداد کولوکیشن توسط وکیل سایبری متخصص

تنظیم قرارداد کولوکیشن؛ بررسی حقوقی و فنی همکاری میان شرکت‌ها و مراکز داده برای میزبانی امن سرورها

تنظیم قراردادهای مدرن و هوشمند این روزها یکی از ملزومات اساسی در بیشتر کسب و کارها محسوب می‌شود. در عصر تحول دیجیتال، نگهداری ایمن و پایدار داده‌ها برای شرکت‌ها حیاتی است.

بسیاری از شرکت‌ها به جای خرید تجهیزات و ساخت زیرساخت اختصاصی، از خدمات مراکز داده استفاده می‌کنند تا سرورهای خود را در محیطی امن‌تر، با امکانات پایدارتر قرار دهند. این همکاری در قالب قرارداد کولوکیشن تعریف می‌شود؛ قراردادی که چارچوب حقوقی و اجرایی میزبانی فیزیکی سرورها را مشخص می‌کند.

عدم تنظیم قرارداد کولوکیشن دقیق، اختلافات زیادی را درباره مالکیت تجهیزات، دسترسی و مسئولیت قطع سرویس به وجود می‌آورد. طبق گزارش مرکز ملی افتا، بخش عمده ای از شکایات مربوط به مراکز داده ناشی از عدم تنظیم قرارداد کولوکیشن معتبر بین شرکت‌ها و میزبانان بوده است.

این مقاله به‌صورت جامع جنبه‌های حقوقی، فنی، امنیتی و تعهدات طرفین در هنگام تنظیم قرارداد کولوکیشن را بررسی می‌کند تا شرکت‌ها با آگاهی کامل چنین قراردادهایی را منعقد کنند. 

ماهیت و هدف قرارداد کولوکیشن 

قرارداد کولوکیشن به معنای توافق میان شرکت صاحب سرور و مرکز داده است تا سرورهای شرکت در مکان فیزیکی امن، دارای تغذیه برق، تهویه، اینترنت پایدار و نظارت فنی نگهداری شوند.

هدف قرارداد کولوکیشن فقط ارائه فضای فیزیکی نیست بلکه تضمین امنیت داده‌ها و حفظ پایداری شبکه نیز هست.

در تنظیم قرارداد کولوکیشن، شرکت میزبان مسئول حفاظت فیزیکی و فنی است و شرکت صاحب سرور اختیار نرم‌افزاری و محتوایی دارد. وجود بندهای روشن درباره مسئولیت‌های دوطرف، پیشگیری از اختلافات در خصوص مالکیت و امنیت را تضمین می‌کند. 

ساختار کلی قرارداد کولوکیشن 

در تنظیم قرارداد کولوکیشن باید بندهایی شامل مشخصات طرفین، موضوع، مدت، تعهدات و مسئولیت‌ها، امنیت فیزیکی، سطح توافق خدمات (SLA)، دسترسی‌ها، حقوق مالکیت، محرمانگی، بکاپ‌های محیطی، انطباق با قوانین ملی و روش حل اختلاف درج شود.

قرارداد طراحی سایت

هر بخش از قرارداد کولوکیشن نقش حیاتی در اعتبار و پایداری رابطه کاری دارد. نادیده گرفتن هر بند ممکن است منجر به شکایت‌های پیچیده حقوقی شود، به‌ویژه زمانی که داده‌های حساس در مرکز داده آسیب ببیند یا حذف شود. 

مشخصات طرفین 

طرف اول قرارداد کولوکیشن معمولاً شرکت متقاضی خدمات است که سرورهای خود را به مرکز داده می‌سپارد. طرف دوم مرکز داده یا شرکت میزبان است که زیرساخت نگهداری را فراهم می‌کند.

درج دقیق نام، شناسه حقوقی، مجوز فعالیت و اطلاعات تماس برای هر دو طرف لازم است. بسته به نوع داده‌های ذخیره‌شده، ممکن است در تنظیم قرارداد کولوکیشن تعهداتی درباره رعایت قانون حفاظت داده‌های شخصی نیز بیاید. 

موضوع قرارداد کولوکیشن 

در بند موضوع باید شرایط دقیق قرارگیری سرورها، نوع خدمات نگهداری، دسترسی کاربران مجاز، و سطح پشتیبانی فنی قید شود. این بند تعیین می‌کند مرکز داده چه امکاناتی در اختیار شرکت قرار می‌دهد و چه محدوده‌ای از مسئولیت را برعهده دارد.

قرارداد طراحی اپلیکیشن

موضوع قرارداد کولوکیشن باید شامل جزئیاتی مانند برق اضطراری، سیستم تهویه کنترل‌شده، امنیت محیطی، مانیتورینگ ۲۴ ساعته و کنترل دسترسی فیزیکی باشد. 

مدت و زمان‌بندی همکاری 

مدت قرارداد کولوکیشن بر اساس نیاز شرکت تنظیم می‌شود – معمولاً شش‌ماهه، سالانه یا چندساله. در پایان هر دوره، امکان تمدید با توافق وجود دارد. شرکت میزبان باید شرایط تمدید، تغییر یا فسخ را به وضوح بنویسد. در صورت جابه‌جایی یا تغییر مکان دیتا سنتر، باید اطلاع کتبی حداقل ۳۰ روز قبل از انتقال سرورها داده شود. 

سطح توافق خدمات (SLA) 

در تنظیم قرارداد کولوکیشن وجود SLA ضروری است. این بند میزان دسترس‌پذیری سرورها، زمان پاسخ به خرابی‌ها، دوره تعمیرات و سطح امنیت فیزیکی را تعیین می‌کند. معمولاً مراکز داده سطح پایداری ۹۹٫۹ درصد را اعلام می‌کنند، اما لازم است در قرارداد کولوکیشن روش اندازه‌گیری این پایداری و نحوه جبران در صورت نقض SLA نوشته شود. برای مثال، جبران مالی یا تمدید دوره خدمات برای هر قطعی غیرمجاز باید پیش‌بینی شود. 

امنیت فیزیکی و دسترسی 

امنیت فیزیکی قلب قرارداد کولوکیشن است. مرکز داده موظف است سیستم‌های حفاظتی از جمله درهای کنترل دسترسی، دوربین‌های نظارتی، نگهبانی شبانه‌روزی، کنترل دما و رطوبت و حفاظت در برابر آتش‌سوزی را فعال نگه دارد. همچنین در قرارداد کولوکیشن باید مشخص شود چه کسانی از طرف شرکت مجاز به دسترسی فیزیکی به سرورها هستند. هر ورود یا خروج باید ثبت و گزارش شود تا مسئولیت‌ها قابل پیگیری باشد. شرکت میزبان موظف است تمام داده‌های ثبت‌شده درباره ورود افراد را محرمانه نگه دارد. 

انطباق با قانون و مقررات ملی 

قرارداد کولوکیشن باید با قوانین حاکم بر حفاظت داده و امنیت فضای مجازی منطبق باشد. از جمله آیین‌نامه‌های سازمان فناوری اطلاعات و دستورالعمل امنیت مراکز داده که بر محرمانگی و حفاظت از دسترسی تأکید دارند.

در صورت میزبانی داده‌های شخصی، رعایت اصول محرمانگی بر اساس مقررات قانون مجازات اسلامی بخش جرایم رایانه‌ای الزامی است. بنابراین در هنگام تنظیم قرارداد کولوکیشن باید تصریح شود که مرکز داده مسئول هرگونه نقض امنیت ناشی از سهل‌انگاری در نگهداری فیزیکی خواهد بود. 

تعهدات شرکت میزبان 

در هنگام تنظیم قرارداد کولوکیشن باید قید شود شرکت میزبان متعهد است زیرساخت پایدار، برق پشتیبان، اتصال اینترنت ایمن، سیستم کنترل تهویه و نظارت دائمی را فراهم نماید. همچنین باید پشتیبانی فنی شبانه‌روزی، اطلاع‌رسانی سریع درباره اختلالات و بازگرداندن سرویس در زمان معین را تضمین کند.

مرکز داده نمی تواند بدون اجازه کتبی شرکت، هیچ تغییری در سخت‌افزار یا تنظیمات سرورها ایجاد کند. بندهایی که مربوط به مسئولیت اموال فیزیکی هستند باید صریح و تفکیک‌شده باشند تا هنگام بروز حادثه مشخص شود خسارت بر عهده کدام طرف است. 

تعهدات شرکت متقاضی 

شرکت صاحب سرور باید از نصب نرم‌افزارهای غیرقانونی، انتشار محتوای مغایر قانون یا استفاده از منابع غیرمجاز خودداری کند. همچنین موظف است رمزهای عبور و اطلاعات ورود را محرمانه نگه دارد و در صورت تغییر نماینده، اطلاعات جدید را فوراً اطلاع دهد.

در تنظیم قرارداد کولوکیشن باید تصریح شود که عدم رعایت مقررات امنیتی از سوی شرکت کاربر، موجب فسخ یا تعلیق سرویس خواهد شد. 

محرمانگی و حفاظت داده‌ها 

تنظیم قرارداد کولوکیشن باید متضمن قید محرمانگی باشد تا اطلاعات فنی یا تجاری شرکت صاحب سرور محفوظ بماند. مرکز داده تعهد می‌دهد هیچ‌یک از اطلاعات سرور، فایل‌ها یا تنظیمات امنیتی را بدون دستور قضایی افشا نکند. همچنین باید از هرگونه اشتراک داده میان کارفرمایان مختلف در همان مرکز جلوگیری کند. نقض محرمانگی موجب مسئولیت مدنی و حق مطالبه خسارت است. 

بکاپ‌گیری محیطی و بازیابی 

اگرچه مرکز داده معمولاً مسئول بکاپ اطلاعات محتوا نیست، اما باید سیستم‌های محیطی مانند برق، شبکه و کنترل فنی را طوری تنظیم کند که خطر از بین رفتن داده‌ها کاهش یابد. در تنظیم قرارداد کولوکیشن می‌توان تعیین کرد بکاپ‌های سیستمی به صورت دوره‌ای انجام شود و در صورت حادثه، نحوه بازیابی سرویس مشخص گردد. این بند به‌ویژه در پرونده‌های مرتبط با قطع ناگهانی برق اهمیت دارد. 

فسخ و خاتمه همکاری 

فسخ قرارداد کولوکیشن زمانی ممکن است که این موضوع در قرارداد ذکر شده باشد. در این صورت، با نقض تعهدات یک طرف قرارداد، یا بروز شرایط فورس‌ماژور (حوادث طبیعی، آتش‌سوزی، تحریم تجهیزات) میتوان نسبت به فسخ قرارداد اقدام نمود. قبل از فسخ، می‌توان مهلت ۱۰ روزه برای رفع نقص تعیین نمود.

پس از اتمام قرارداد، مرکز داده موظف است دسترسی فیزیکی شرکت را تسهیل کند تا سرورها خارج شوند و هیچ داده‌ای در سیستم میزبان باقی نماند. 

ضمانت اجرا و خسارت 

در صورت از بین رفتن سرور، حذف داده‌ها یا افشای اطلاعات، شرکت میزبان موظف به جبران خسارت طبق نرخ مندرج در قرارداد است. همچنین اگر SLA نقض شود، میزبان باید زمان سرویس را تمدید کند یا خسارت مالی بپردازد. درج بند ضمانت اجرا در قرارداد کولوکیشن سبب می‌شود طرفین در برابر اختلالات احتمالی مسئولیت مشخص داشته باشند. 

حل اختلاف و داوری 

اختلاف‌های ناشی از قرارداد کولوکیشن ابتدا باید با مذاکره و میانجی‌گری رفع شود و در صورت عدم توافق، به داوری منتخب طرفین ارجاع گردد. تعیین مرجع داوری یا دادگاه صالح بر اساس محل اقامت مرکز داده یا دفاتر طرفین ضروری است. وجود بند داوری شفاف از طولانی شدن دعاوی جلوگیری می‌کند و روند رفع اختلاف را تسهیل می‌نماید. 

وکیل تنظیم قرارداد کولوکیشن 

تنظیم قرارداد کولوکیشن در ظاهر یک توافق فنی است، اما در واقع از پیچیده‌ترین قراردادهای فناوری اطلاعات محسوب می‌شود و تنظیم آن بدون حضور وکیل متخصص خطرناک است.

وکیل علیرضا طباطبایی با تجربه گسترده در پرونده‌های حقوق سایبری و تنظیم اسناد فنی، قادر است بندهای امنیتی، مسئولیت‌های فیزیکی و حقوقی و محرمانگی اطلاعات را با دقتی حقوقی و فنی ترکیب کند تا سند از نظر قانونی و اجرایی بی‌نقص باشد.

تخصص ایشان در تفسیر قوانین مربوط به حفاظت داده، مسئولیت مدنی و انطباق با مقررات سازمان فناوری، باعث شده قراردادهای کولوکیشن تنظیمی توسط تیم ایشان در دعاوی قضایی کاملاً قابل استناد و قابل دفاع باشند.

وکیل طباطبایی با بیش از صدها پرونده قراردادهای فناوری اطلاعات، نمونه بارز تلفیق دانش حقوقی و مهارت فنی در حفاظت از منافع شرکت‌های میزبانی و کاربران فناوری اطلاعات است. 

جمع‌بندی 

قرارداد کولوکیشن سندی حیاتی برای حفاظت از داده‌ها و امنیت شرکت‌هاست. این قرارداد، چارچوب روشن همکاری میان شرکت صاحب سرور و مرکز داده را ترسیم می‌کند و با تعیین دقیق بندهای امنیت فیزیکی، محرمانگی و سطح خدمات، مانع بروز اختلافات مالی یا فنی می‌شود.

بعد از تنظیم قرارداد کولوکیشن، اجرای موفق آن زمانی ممکن است که بندهای حقوقی با واقعیت‌های فنی منطبق باشند و وکیل تنظیم قرارداد کولوکیشن و در حقیقت وکیل متخصص فناوری اطلاعات در تنظیم آن دخالت مستقیم داشته باشد. بدین ترتیب، امنیت داده‌ها و پایداری سرویس برای شرکت‌ها تضمین شده و اعتماد میان طرفین در فضای دیجیتال پایدار می‌ماند.