تقاضای اعسار
نحوه تقاضای اعسار به تقسیط – در دعاوی و پرونده های جاری در دادگاهها ، در برخی از موارد ممکن است
که فردی به واسطه اقامه دعوا از سوی فرد دیگری محکوم به پرداخت وجه یا خسارت شود.( اعم از دادگاه و یا شورای حل اختلاف)
چنانچه فرد محکوم قادر به پرداخت همه بدهی اش نباشد چه باید کرد؟
فلذا چنانچه فرد محکوم قادر به پرداخت همه بدهی اش بصورت یکجا نباشد،
می تواند با ارائه دادخواستی تقاضای اعسار و قسط بندی آن را نماید.
ملاحظه مهم :
آیا هر نوع بدهی از طریق دادخواست قابل درخواست تقسیط و اعسار است؟
عزیزان خواننده باید این نکته مهم را در نظر داشته باشند
که هر نوع بدهی از طریق دادخواست قابل درخواست تقسیط و اعسار نمی باشد.
مثلا جزای نقدی در جرایم کیفری قابل تقسیط نمی باشند
چه نوع بدهی قابل تقسیط است؟
لیکن بدهی های مربوط به دیه ، مهریه ، نفقه، بدهی ناشی از قرارداد یا وجه چک ، سفته و سند عادی قابل تقسیط هستند.
اعسار چیست و معسر به چه کسی گفته می شود؟
ریشه کلمه اعسار عُسر می باشد که به معنی فقر و تنگدستی است.
اعسار به وضعیت کسی اطلاق می گردد که در شرایط فقر و تنگدستی قرار گرفته و قادر به تامین مخارج وهزینه ها ی زندگی خود نیست.
زمانی که فردی در دادگاه یا شورای حل اختلاف محکوم به پرداخت پول و یا مالی به کسی شود
و قادر به انجام حکم صادره نباشد می تواند ادعای اعسار کند.
ملاحظه مهم:
باید توجه داشت گاهی شخص بدهکار ممکن است ثروت و یا مال و دارایی کافی داشته باشد
اما آن اموال در وضعیت و یا جایی قرار داشته باشند که فرد هم اکنون با آنها دسترسی ندارد که در این حالت نیز در حکم معسر محسوب می شود.
چون ناخواسته و خارج از اراده او می باشد.
مانند بلوکه شدن اموال فرد در خارج از کشور.
معسر کیست؟
در هر صورت معسر به کسی اطلاق می شود که توان و قدرت پرداخت یکجای تمام بدهی را ندارد
لیکن قادر است بصورت اقساطی بدهی اش را پرداخت نماید.
همچنین معسر به کسی گفته می شود که به جزء تامین هزینه های اولیه یک زندگی ،
اموال مازادی که از آنها بتواند برای پرداخت بدهی اش استفاده کند را ندارد.
برای مشاوره با دپارتمان تخصصی وکیل سایبری همین الان اقدام کنید
ملاحظه مهم :
لازم به یادآوری است که اعسار یک وضعیت و حالت دائمی نیست
چرا حکم اعسار مانند احکام دیگر از اعتبار امر مختوم برخوردار نیست؟
زیرا ممکن است فردی در حال حاضر واقعا” معسر باشد ولی چند ماه بعد بدلیل رسیدن ارث به او ، حتی وضعیتش از گذشته نیز بهتر شود.
فلذا به همین دلیل قانونگذار اعسار را با شیوه تقاضای تعدیل قابل تغییر دانسته
و فرد طلبکارچنانچه مطلع شود که وضعیت مالی معسر خوب شده ،
می تواند از دادگاه صادر کننده حکم اعسار، تقاضای تعدیل اقساط را بنماید.
بنابراین حکم اعسار مانند احکام دیگر از اعتبار امر مختوم برخوردار نیست و قابل تغییر میباشد.
در برخی از اوقات نیز ممکن است وضعیت بدهکار بدتر از گذشته شود
فلذا او نیز می‌تواند تقاضای تعدیل حکم اعسار را بنماید که با اثبات آن مبلغ اقساط به تشخیص دادگاه کاهش می یابد.
روش و نحوه تقاضای اعسار به تقسیط چگونه است ؟
برای اینکه به تقاضای اعسار شما رسیدگی شود
شما می بایست تقاضای اعسار را بصورت یک دادخواست به دادگاه یا شورای حل اختلافی که رای قطعی لازم‌الاجراء را صادر کرده ارائه کنید.
تقاضای اعسار فقط از طرف محکوم علیه یا بدهکار یا وکیل یا نماینده قانونی او مانند ولی یا قیم پذیرفته میشود.
فرد محکوم چنانچه تا 30 روز پس از ابلاغ اجرائیه ، دعوای اعسار خویش را به همراه صورت کلیه اموال خود اقامه نکرده باشد،حبس میشود.
بنابراین محکوم‌علیه باید ظرف ۳۰ روز از زمانی که اجرائیه به او ابلاغ شد تمام بدهی اش را بپردازد
در غیر اینصورت و یا اگر بعد از مهلت ۳۰ روزه صورت اموال خود را به دادگاه ارائه کند به تقاضای طلبکار یا محکوم له حبس می شود .
ملاحظه مهم :
در صورتی که فرد محکوم کفیل یا وثیقه معتبر معادل مبلغ بدهی ارائه کند
ممکن است به تشخیص دادگاه تا روشن شدن وضعیت اعسار از حبس او خودداری شود
و اگر در حبس باشد با معرفی کفیل یا وثیقه معتبر آزاد میشود.
انواع تقاضای اعسار:
1- اعسار مطلق
2-اعسار به تقسیط
اعسار مطلق
اعسار مطلق به وضعیت و حالتی اطلاق می گردد که
فرد محکوم ادعا کندکه نه مال دارد و نه شغلی که در نتیجه آن حتی به صورت اقساط نیز قادر به پرداخت بدهی نمی باشد.
فلذا تقاضای صدور حکم به اعسار مطلق خود دارد در این حالت چنانچه مالی از او به دست آید با معرفی طلبکار، قابل توقیف است.
برای گرفتن مشاوره غیر حضوری کلیک کنید
اعسار به تقسیط
در اعسار به تقسیط فرد محکوم صرفاً ادعا می‌کند قدرت پرداخت یکجای بدهی خود را ندارد
اما با توجه به اینکه قدرت کار کردن و درآمد ماهیانه دارد
فلذا می‌تواند به صورت قسطی بدهی اش را پرداخت کند،
که به تشخیص دادگاه به پرداخت قسمتی از بدهی به صورت پیش پرداخت و مابقی در طی مدت معینی به صورت اقساطی محکوم می شود
مانند اعسار از پرداخت یکجای مهریه زن توسط مرد
که دادگاه طبق رویه موجود در محاکم خانواده زوج را محکوم به پرداخت تعدادی سکه به صورت یکجا نموده
ومابقی را باید به صورت اقساطی به همسرش بپردازد.
ملاحظه مهم:
اگر اموالی از بدهکار شناسایی شود که امکان پرداخت بدهی وی از آن اموال وجود داشته باشد
دادگاه حکم به مزایده آن اموال خواهد داد تا از محل فروش آن ها بدهی وی پرداخت شود
فلذا در این شرایط تقاضای اعسار او نیز پذیرفته نخواهد شد.
شروط مورد نیاز برای تقاضای اعسار به تقسیط
پس از اینکه فرد محکوم و یا وکیل وی بدلیل اعسار فرم دادخواست خود را به دادگاه تسلیم نمودند ، می بایست
دو اقدام لازم دیگر را نیز باید انجام دهند:
1- حداقل دو شاهد به دادگاه معرفی کنند
تا نسبت به اعسار و عدم توانایی مالی بدهکار نسبت به پرداخت یکجای بدهی او شهادت و گواهی دهند.
شهود باید کاملا” از وضعیت معیشتی فرد بدهکار اطلاعات کافی داشته باشند
و در شهادتنامه علاوه بر هویت و اقامتگاه خودشان در مورد منشاء اطلاعات نیز باید توضیحات کافی و لازم را ارائه نمایند.
شهود باید مدت طولانی با بدهکار معاشرت داشته باشند
شهود باید علاوه بر هویت، شغل ، میزان درآمد و نحوه قانونی امرار معاش و درآمد مدعی اعسار،
به این موضوع نیز باید اشاره کنند که مدت نسبتاً طولانی با بدهکار معاشرت داشته اند
و به واسطه این معاشرت کاملا”به وضعیت معیشتی او اشراف دارند
و منشأ اطلاعات آنها صرفاً شنیده ها و گفته های دیگران و یا حتی اظهارات و گفته های خود معسر نیست .
برای دریافت مشاوره تماس بگیرید
مقررات اتیان سوگند و تحلیف نیز در این زمینه باید کاملا”رعایت شود
و شهود خواهان اعسار باید در دادگاه بدوی حاضر شوند و پیرامون اظهارات خود سوگند یاد کنند.
همچنین علاوه بر این مقرراتی که در بالا به ان اشاره شد ، مقررات جرح شهود نیز با اهمیت است.
مقررات جرح شهود
در این خصوص دادگاه بدوی می‌بایست از خوانده دعوای اعسار نیز در یك جلسه جداگانه دعوت به عمل آورد
و اظهارات وی را نیز در جرح احتمالی شهود استماع نماید.
2- لیست کاملی از کلیه اموال خود شامل تعداد یا مقدار و قیمت آنها(اموال منقول و غیرمنقول)
و همچنین میزان وجوه نقدش در بانک‌ها و موسسات مالی و اعتباری (اعم از ایرانی یا خارجی)به دادگاه اعلام کند.
همچنین فرد معسر باید
کلیه مطالبات خود از اشخاص ثالث و اموالی که به هر نحوی در نزد اشخاص ثالث دارد
و نیز فهرست کلیه نقل و انتقالات و هر نوع تغییر دیگر در اموال فوق را
در طی یک سال قبل از طرح دعوای اعسار به بعد را ضمیمه دادخواست خود کند.
چگونگی روشن شدن وضعیت ادعای اعسار
پس از ثبت دادخواست اعسار ،دادگاه موظف است از مراجع ذیربط نسبت به بررسی وضعیت مالی محکوم علیه
(برای روشن شدن وضعیت ادعای اعسار) سریعا”استعلامات لازم را بعمل آورد.
ملاحظه :
استعلام دادگاه از سه مرجع انجام می‌گیرد
1- بانک مرکزی
2- سازمان ثبت
۳- اداره راهور
نهایتا”در صورت اثبات ادعای اعسار فرد بدهکار ، چنانچه به تشخیص دادگاه وی توان پرداخت اقساط را داشته باشد
ضمن صدور حکم اعسار با ملاحظه وضعیت او مهلت مناسبی را برای پرداخت می دهد یا حکم تقسیط بدهی را صادر می‌کند.
به مشاوره آنلاین نیاز دارید؟ … کلیک کنید
برخی ملاحظات مهم:
1- در تعیین میزان اقساط باید وضعیت درآمد فرد بدهکار و معیشت ضروری او در نظر گرفته شده
و به شکلی باشد که وی توانایی پرداخت آن را داشته باشد.
نکته
همچنین یادآوری این نکته ضروری است که صدور حکم تقسیط بدهی یا دادن مهلت به فرد بدهکار ،
مانع از آن نیست که چنانچه در آینده اموالی از فرد مدیون به دست آمد، قابل برداشت یا استیفا نباشد.
2- اگر دعوای اعسار رد شود
مدعی می تواند نسبت به آن تقاضای تجدید نظر کند.
دادگاه در ضمن حکم به رد دعوا
مدعی اعسار را به پرداخت خسارت وارد شده بر خوانده دعوای اعسار ، مشروط به درخواست وی محکوم می کند.
3-پنهان نمودن دارایی
در برخی از موارد احتمال دارد فرد مدیون به منظور فرار از اجرای حکم ، صورت کامل اموال و دارایی های خود را ارائه ننماید
و یا پس از صدور حکم اعسار مشخص شود بر خلاف واقع خود را معسر قلمداد کرده است ،
در این صورت دادگاه ضمن حکم به رفع اثر از حکم اعسار سابق ، محکوم علیه را به حبس تعزیری درجه هفت محکوم خواهدکرد.
4-هر شخصی که به فرد مدعی اعسار برای گمراه کردن دادگاه کمک کرده تا موجب صدور حکم اعسار شود،
از ۶ ماه تا ۲ سال به برخی از ممنوعیت های قانونی محکوم میشود.
5- تجار و اشخاص حقوقی مانند شرکت ها بجای تقاضای اعسار باید تقاضای ورشکستگی کنند.
زیرا دادگاه دادخواست اعساراین اشخاص را رد می کند.
6-عزیزان خواننده به این نکته توجه داشته باشند که
وقتی که رای بدوی در خصوص مدیون یا بدهکار نمودن افراد در دادگاه صادر میشود
و نسبت به آن اعتراض و تقاضای تجدید نظر می گردد دیگر نمی‌توان از مرجع تجدیدنظر تقاضای اعسار نمود
مگر اینکه رای تجدید نظر صادر شود .
که در این صورت نیز تقاضای اعسار باید به همان دادگاه نخستین رسیدگی کننده به دعوای اصلی
یا دادگاه صادر کننده اجرائیه به طرفیت محکوم له یا طلبکار اقامه شود.
7- هیچ منع قانونی وجود ندارد که دادخواست اعسار توسط شخص بدهکار یا محکوم علیه یا وکیل او به دادگاه ارائه شود.
صرف داشتن وکیل دلیل بر خروج از اعسار یا به منزله توان مالی برای پرداخت بدهی نمی باشد
مگر در مواردی که مبلغ بدهی بسیار کمتر از حق الوکاله ای باشد که فرد بدهکار به وکیلش داده باشد .
8-دادخواست و تقاضای اعسار جزء دعاوی غیر مالی محسوب شده و به آنها خارج از نوبت رسیدگی می شود
بعنوان مثال
چنانچه فردی به 3۰۰ میلیون تومان بدهی محکوم شود
در هنگام تقاضای اعسار هزینه دادرسی او مانند دعاوی غیر مالی محسوب شده
و مانند دعاوی مالی لازم نیست سه و نیم درصد هزینه دادرسی را بپردازد.
9- قاضی دادگاه نمی‌تواند صرفاً به استناد یك برگ استشهادیه منسوب به افراد ناشناس به عنوان شهود، بی‌آنكه احضار و احراز هویت شوند،
رای به اعسار متقاضی اعسار به طور غیرمستقیم صادر کند.
10- در برخی موارد در احکام اعسار دیده شده که
دادگاه اعلام نموده كه صرفا به دلیل عدم معرفی اموال فرد مدیون از سوی خواهان، به اعسار و تقسیط حكم نموده است ،
در حالی كه ممكن است شخصی اموال متعدد و زیادی داشته باشد، ولی فرد طلبکار قادر به شناسایی آنها نباشد.
به نظر می‌رسد صرف این موضوع نباید مجوزی برای تقسیط محكوم‌به یا پذیرش اعسار مدعی باشد.
با توجه به پیچیدگی های پروندهای اثبات اعسار و یا رد آن ،
در پایان یادآوی می گردد که چنانچه شما تمایل به گرفتن مشاوره تلفنی و یا حضوری داشتید
می توانید با این دفتر تماس گرفته و از مشاوره کارشناسان و وکلای مجرب ما بهره مند شوید.
اگر در این مورد نیاز به مشورت با وکیل داشتید ،وکیل طباطبایی همراه شما خواهد بود
نوشته های پیشین
