اثبات رابطه نامشروع با استفاده از پیامک

اثبات رابطه نامشروع با استفاده از پیامک
اثبات جرم روابط نامشروع یکی از چالشبرانگیزترین مباحث حقوقی در دادرسیهای خانوادگی و کیفری است. در نظام حقوقی ایران، همانطور که در قوانین مدنی و جزایی آمده است، رابطه نامشروع به هرگونه رابطۀ خارج از ازدواج یعنی ارتباط خارج از چهارچوب قانونی و شرعی بین زن و مرد گفته میشود که در آنها ارتباط جنسی و یا رفتارهایی که شبیه یا متمایل بدان باشد انجام میشود.
حکم رابطه نامشروع با رضایت طرفین
این روابط در صورت اثبات میتواند تبعات سنگینی از جمله طلاق، محرومیت از حقوق قانونی و حتی مجازاتهای کیفری به همراه داشته باشد. ازاینرو، اثبات چنین روابطی برای طرفین درگیر و نیز دستگاه قضایی حائز اهمیت ویژهای میباشد.
با گسترش استفاده از فناوریهای دیجیتال و ابزارهای ارتباطی همانند پیامک، ایمیل، شبکههای اجتماعی و پیامرسانها، نحوۀ اثبات روابط نامشروع نیز متحول شده است.
پیامکها بهعنوان یکی از ابزارهای ارتباطی رایج، در برخی موارد بهعنوان مدرک کمکی در محاکم قضایی پذیرفته میشوند. این ادله دیجیتال، بهویژه در پروندههایی که قرار است وقوع رابطه نامشروع در آنها اثبات شود، میتواند نقشی مهم و تعیینکننده ایفا کند.

در ایران با وجود پذیرش پیامکها در پروندههای قضائی، هنوز چالشهایی در این زمینه وجود دارد. برخی از این چالشها به اعتبار و صحت پیامکها مربوط میشود؛ زیرا ممکن است طرفین درگیر در یک دعوی، پیامکها را با استفاده از ابزارهای خاصی دستکاری نموده یا جعل کرده باشند.
از سوی دیگر، با توجه به تحولات جدید در حوزۀ حقوق فناوری اطلاعات، این سؤال مطرح میشود که آیا اثبات رابطه نامشروع با پیامک شدنی است؟ و آیا پیامکها میتوانند بهطور قطعی بهعنوان یک مدرک معتبر در اثبات رابطه نامشروع پذیرفته شوند یا خیر؟! آیا قضات میتوانند بهطور مطمئن از آنها در رسیدگی به دعاوی حقوقی استفاده کنند؟!
از منظر فقهی نیز مسائل مرتبط با اثبات رابطه نامشروع با پیامک و بطور کلی از طریق ابزارهای دیجیتال ، نیازمند بررسیهای سنجیده است. در فقه اسلامی، اثبات رابطه نامشروع با پیامک و یا بوسیله مدارک مادی و شفاهی مورد تأکید قرار گرفته، اما از آنجا که پیامکها یک مدرک دیجیتال محسوب میشوند، پرسشهایی همچون اعتبار آنها از نظر اصول فقهی و تطابق آن با شروط شرعی مطرح میشود.
مبحث اثبات رابطه نامشروع با پیامک در حقوق ایران، علاوه بر ابعاد حقوقی، به جنبههای اجتماعی و اخلاقی نیز مرتبط است. حریم خصوصی افراد و نحوۀ رعایت آن در دنیای دیجیتال، یکی از چالشهای اساسی در این زمینه است. این موضوع بهویژه زمانی اهمیت پیدا میکند که در برخی موارد افراد ممکن است بدون اجازه و اطلاع طرف مقابل از پیامکهای شخصی آنها بهعنوان مدرک استفاده کنند.
در مقاله اثبات رابطه نامشروع با پیامک ، ابتدا بهطور کلی مفهوم رابطه نامشروع و اهمیت اثبات آن در نظام حقوقی ایران بررسی میشود. سپس نقش پیامکها بهعنوان یکی از ابزارهای جدید در اثبات این نوع روابط تحلیل خواهد شد. در نهایت، به چالشها و محدودیتهای موجود در استفاده از پیامکها بهعنوان مدرک قانونی و همچنین راهکارهای فنی و حقوقی برای پذیرش و اعتبارسنجی پیامکها پرداخته خواهد شد.
نظریات حقوقی و فقهی راجعبه اثبات رابطه نامشروع با پیامک
برای اینکه پیامهای ردوبدلشده دال بر رابطه نامشروع تلقی شوند، دستکم باید حاوی جملات و کلمات جنسی و عبارات تحریککننده باشند یا حداقل یکی از طرفین در آن پیامها به انجام رابطه جنسی یا تمایل بدان بهصورت صریح و مستقیم یا تلویحی و غیرمستقیم اشاره کرده باشد که در این صورت، مصداق رابطه نامشروع بدون زنا خواهد بود.

از طرفی، باید در نظر داشت که رابطه مجازی و تماس پیامکی یا تلفنی دو غیرهمجنس الزاماً نمیتواند زنا را ثابت کند؛ زیرا حتی اگر در آنها به تماس جسمی و جنسی در حد لمس و بوسه تصریح شود، بدون وجود اشارهای جدی به انجام دخول مرد در زن، دال بر عمل زنا نخواهد بود.
بعلاوه، ذکر مؤکد این نکته لازم است که پیامکها در نظام حقوقی ایران، جزو ادلۀ اثبات دعوا محسوب نمیشوند و اثبات رابطۀ نامشروع با آنها بهراحتی میسر نیست، زیرا پیامک در بهترین حالت «اماره» به شمار میرود که منوط به علم شخص قاضی و عاملی مؤثر در صدور حکم است.
البته این وضعیت نیز منوط به تأیید قطعی اعتبار و صحت پیامک خواهد بود. فلذا پیامک الزاماً مصداق اثبات جرم نخواهد بود.
اثبات رابطه نامشروع در حقوق ایران و فقه اسلامی بهعنوان یکی از مسائل حساس در دعاوی خانوادگی و کیفری مطرح است. این مسئله در ارتباط با مدرکهای مختلفی چون شهادت، قرائن و مدارک دیجیتال مانند پیامکها قرار دارد. در این بخش به بررسی مفهوم اثبات رابطۀ نامشروع در حقوق ایران و فقه اسلامی، بهویژه در ارتباط با استفاده از ابزارهای دیجیتال میپردازیم.
اثبات رابطه نامشروع با پیامک | بررسی حقوقی جرم
در حقوق ایران، رابطه نامشروع به ارتباطی گفته میشود که برخلاف اصول شرعی و قانونی بین زن و مرد برقرار میشود.
طبق مادۀ 637 قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)، «هرگاه زن و مردی که بین آنها علقۀ زوجیت و محرمیت نباشد، مرتکب روابط نامشروع یا عمل منافی عفت غیر از زنا از قبیل تقبیل (یعنی بوسیدن یکدیگر) یا مضاجعه (یعنی همبستری بدون دخول) شوند، به تحمل ضربات شلاق تا 99 ضربه محکوم خواهند شد و اگر عمل با عنف و اکراه باشد فقط اکراهکننده تعزیر میشود.»
اثبات چنین رابطهای در بسیاری از موارد بهشدت دشوار است، چراکه این روابط معمولاً در فضاهای خصوصی رخ میدهند و هیچ مدرک آشکاری از آنها باقی نمیماند.
در اینجا، استفاده از پیامکها بهعنوان مدرک دیجیتال میتواند در بسیاری از پروندهها به اثبات رابطۀ نامشروع کمک کند. مدارک دیجیتال یا شواهد الکترونیکی، از جمله پیامکها، میتوانند بهعنوان مدارک معتبر در محاکم قضائی پذیرفته شوند، به شرط آنکه صحت آنها توسط کارشناسان مربوطه تأیید گردد. در این زمینه، قضات میتوانند با بررسی پیامکها، محتوای آنها و تاریخ ارسال آنها، بهعنوان مدرکی معتبر در اثبات روابط نامشروع استفاده کنند.
با این حال، پذیرش پیامکها بهعنوان مدرک قانونی در محاکم قضائی با چالشهایی همراه است. یکی از مهمترین چالشها مربوط به صحت و اعتبار پیامکها است. در برخی موارد، امکان دستکاری یا جعل پیامکها وجود دارد، بهویژه زمانی که دستگاههای دیجیتال یا اپلیکیشنهای پیامرسان مورد سوءاستفاده قرار بگیرند.
ازاینرو، برای پذیرش پیامک بهعنوان مدرک در دادگاه، نیاز به تأیید صحت آن توسط کارشناسان فنی و استفاده از تکنیکهای دیجیتال برای رد یا تأیید اعتبار پیامکها وجود دارد.

دیدگاه فقهی درباره اثبات رابطه نامشروع
در فقه اسلامی، اثبات رابطه نامشروع بر اساس شواهد و مدارک مختلفی نظیر شهادت شاهدان و دلایل مادی همچون اجسام یا متون معتبر صورت میگیرد. در اینجا، پیامکها بهعنوان یک مدرک دیجیتال به چالش کشیده میشود. فقه اسلامی بهطور کلی تأکید دارد که اثبات رابطه نامشروع باید بر مبنای ادلهای محکم و معتبر صورت گیرد.
در این زمینه، نظر فقها متفاوت است، برخی معتقدند که تنها شهادت شهود یا اقاریر معتبر میتواند به اثبات رابطه نامشروع منجر شود، در حالی که برخی دیگر استفاده از ابزارهای جدید و مدرن همانند پیامکها را بهعنوان یک ابزار معتبر برای اثبات این نوع روابط میپذیرند.
در این راستا، برخی فقها ممکن است به لزوم اعتبارسنجی پیامکها از منظر متادادهها و تحلیلهای دیجیتال تأکید کنند. در حقیقت، پیامکها بهعنوان یک سند دیجیتال، میتوانند بهعنوان شواهدی از رابطۀ نامشروع مورد استناد قرار گیرند، مشروط بر اینکه صحت آنها از نظر فنی و قانونی تأیید شود.
اثبات رابطه نامشروع با پیامک در دعاوی مختلف
در دعاوی مختلف خانوادگی، کیفری و حتی در پروندههای حقوقی که مربوط به اثبات تخلف یا سوءرفتار است، پیامکها میتوانند نقش ایفا کنند.
بهویژه زمانی که هیچ شاهد عینی برای اثبات رابطه نامشروع وجود نداشته باشد، پیامکها میتوانند بهعنوان شواهد مورد استفاده قرار گیرند. با توجه به افزایش استفاده از ابزارهای دیجیتال در روابط اجتماعی و خانوادگی، این نوع مدرکها میتوانند در دعاوی مربوط به روابط نامشروع بهعنوان یک ابزار قابل اعتماد در نظر گرفته شوند.
در نتیجه، از نظر حقوقی و فقهی، استفاده از پیامکها برای اثبات رابطۀ نامشروع نیازمند بررسی دقیق و اصولی است تا بهطور معتبر در محاکم قضائی پذیرفته شود. همچنانکه در قوانین ایران و نظرات فقهی بهطور کلی به اهمیت صحتوسقم این مدارک تأکید میشود، بنابراین بررسیهای دقیق کارشناسی و استفاده از روشهای فنی برای تأیید اعتبار پیامکها بسیار ضرورت دارد.
چالش های اثبات رابطه نامشروع با پیامک
استفاده از پیامکها بهعنوان یک مدرک در اثبات رابطه نامشروع در نظام حقوقی ایران همچنان با چالشها و محدودیتهای قابل توجهی همراه است. در این بخش، مهمترین چالشها و محدودیتهای اثبات رابطه نامشروع با پیامک بررسی میشود.
این چالشها شامل اعتبار پیامکها، مشکلات مربوط به دستکاری و جعل، مسائل حریم خصوصی و تأثیر قوانین جرائم رایانهای هستند.
الف) اعتبار و صحت پیامکها
یکی از بارزترین چالشهای اثبات رابطه نامشروع با پیامک، اعتبار و صحت آنها میباشد. پیامکها بهعنوان یک مدرک دیجیتال میتوانند بهراحتی توسط افراد مختلف تغییر داده شوند. ممکن است طرفین درگیر در دعوی، پیامکهایی را دستکاری کرده یا پیامکهای جعلی بسازند تا نتیجۀ دلخواه خود را به دست آورند.
بهویژه در شرایطی که فرد متهم قادر به استفاده از ابزارهای دیجیتال برای تغییر محتویات پیامکها باشد، پذیرش این نوع مدرک بهعنوان مدرک معتبر در دادگاه میتواند دشوار باشد.
در این راستا، قاضیان نیاز دارند تا از تکنیکهای دیجیتال و گزارشهای کارشناسی برای تأیید صحت پیامکها استفاده کنند. برای مثال، بررسی متادادهها و اطلاعات مربوط به زمان ارسال و دریافت پیامکها میتواند در تشخیص اصالت پیامکها کمک کند. همچنین، کارشناسان فناوری اطلاعات میتوانند با استفاده از ابزارهای فنی مانند تحلیل فایلهای دیجیتال، تأیید کنند که پیامکها دستکاری نشدهاند و تغییر نیافتهاند.
ب) مشکلات مربوط به حریم خصوصی
یکی دیگر از چالشهای مهم در استفاده از پیامکها بهعنوان مدرک در اثبات رابطه نامشروع با پیامک، مسائل حریم خصوصی افراد است. در بسیاری از مواقع، پیامکها شامل اطلاعات شخصی و خصوصی هستند که ممکن است بدون اجازۀ صاحب پیامکها در محاکم قضائی استفاده شوند.
در چنین شرایطی، ممکن است حقوق فردی افراد نقض شود و مشکلات اخلاقی و حقوقی جدی ایجاد گردد. این نگرانی بهویژه در پروندههایی که فرد مورد اتهام از حریم خصوصی خود دفاع میکند، بیشتر بروز میکند.
در این زمینه، برای استفاده از پیامکها بهعنوان مدرک، لازم است که قوانین و مقررات مربوط به حریم خصوصی بهطور دقیق رعایت شوند. قانون جرائم رایانهای ایران که بهطور خاص به نقض حریم خصوصی و دسترسی غیرمجاز به اطلاعات دیگران پرداخته، این مسئله را بهطور ویژه مورد توجه قرار داده است.
بر این اساس، برای استفاده از پیامکها بهعنوان مدرک در راستای اثبات رابطه نامشروع با پیامک، باید از مراجع قضائی اجازه گرفته شود و پیامکها تنها در صورتی بهعنوان مدرک پذیرفته شوند که نقض حقوق خصوصی افراد صورت نگرفته باشد.
پ) تأثیر قوانین جرائم رایانهای
در فرایند اثبات رابطه نامشروع با پیامک، قوانین مربوط به جرائم رایانهای نیز میتوانند محدودیتهایی ایجاد کنند. بر اساس قانون جرائم رایانهای ایران، هرگونه دسترسی غیرمجاز به سیستمهای رایانهای، تغییر دادهها، یا استفاده از اطلاعات شخصی افراد بدون اجازه، جرم محسوب میشود.
بنابراین، اگر پیامکها بهطور غیرقانونی و بدون رضایت فرد ارسال یا دریافت شوند، استفاده از آنها در محاکم قضائی میتواند با مشکلات حقوقی مواجه شود.
همچنین، بر اساس همین قانون، هرگونه تغییر در محتویات پیامکها یا دستکاری در آنها ممکن است بهعنوان جرمی مستقل شناخته شود. این امر میتواند بهطور مستقیم بر اعتبار پیامکها بهعنوان مدرک قانونی تأثیر بگذارد.
به همین دلیل، برای پذیرش پیامکها بهعنوان مدرک در محاکم قضائی، باید اطمینان حاصل شود که هیچگونه تخلفی از قوانین جرائم رایانهای صورت نگرفته و استفاده از آنها بهصورت قانونی یا مجوز رسمی نهاد قضائی بوده است.
مشکلات مرتبط با پذیرش مدرک دیجیتال
پذیرش مدرک دیجیتال همچنان برای برخی از قضات و مراجع قضائی دشوار است. در بسیاری از سیستمهای قضائی، قوانین و رویهها بهطور سنتی بیشتر به شواهد مادی و شهود فیزیکی تکیه دارند و هنوز پذیرش مدرکهای دیجیتال بهطور کامل در آنها تثبیت نشده است. در نتیجه، ممکن است برخی از قضات در مورد اثبات رابطه نامشروع با پیامک و ستنادپذیری پیامک به عنوان ادله جرم دچار تردید باشند.
پیشنهادهایی برای رفع چالشها
برای رفع چالشهای اثبات رابطه نامشروع با پیامک ، میتوان از روشهای فنی و قانونی متعددی بهره برد. یکی از این روشها، استفاده از سیستمهای رمزنگاری برای پیامکها است که میتواند به تأیید اصالت پیامکها کمک کند.
همچنین، افزایش آگاهی قضات و مراجع قضائی نسبت به فناوریهای جدید و بهکارگیری کارشناسان فنی در پروندههای مربوط به مدارک دیجیتال، میتواند به حل مشکلات مربوط به پذیرش پیامکها در دادگاه کمک کند.
در نهایت، رعایت حقوق خصوصی افراد و استفاده از پیامکها تنها در شرایطی که مطابق با قوانین حریم خصوصی و جرائم رایانهای باشد، میتواند از مشکلات حقوقی در استفاده از این شواهد جلوگیری کند.
اقدامات کارشناسی در فرایند اثبات رابطه نامشروع با پیامک
در دعاوی حقوقی و کیفری که در آنها پیامکها بهعنوان مدرکی برای اثبات رابطه نامشروع با پیامک استفاده میشوند، نقش کارشناسان فنی و دیجیتال از اهمیت بالایی برخوردار است. پیامکها، بهویژه در مواردی که بهعنوان مدرک دیجیتال در دادگاهها پذیرفته میشوند، نیاز به بررسی دقیق و معتبر دارند تا صحت و اصالت آنها تأیید شود.
در این بخش از مقاله اثبات راه ننامشروع با پیامک، به بررسی نقش کارشناسان در تأیید پیامکها، روشهای فنی تأیید اعتبار این پیامکها و نحوۀ استفاده از آنها در دادگاه میپردازیم.
الف) بررسی فنی پیامکها
پیامکها بهعنوان یک مدرک دیجیتال، نیاز به بررسی فنی دارند تا از صحت و عدم دستکاری آنها اطمینان حاصل شود. در شرایطی که یک پیامک بهعنوان مدرک برای اثبات رابطه نامشروع با پیامک در دادگاه ارائه میشود، ضروری است که اعتبار آن از نظر فنی تأیید گردد. این تأیید فنی توسط کارشناسان دیجیتال با ابزارهای پیشرفتۀ فناوری اطلاعات انجام میشود که در این زمینه تخصص دارند.
این کارشناسان از ابزارهای خاصی برای بررسی پیامکها استفاده میکنند. یکی از راهکارها نیز بررسی متادادهها است. متادادهها شامل اطلاعاتی مانند زمان ارسال و دریافت پیام، شمارههای فرستنده یا گیرنده و حتی موقعیت مکانی ارسال پیام هستند. بررسی این اطلاعات میتواند کمک کند تا اثبات شود که پیامک بهطور واقعی از سوی فرد خاصی ارسال شده است و دستکاری یا جعل نشده است.
علاوه بر متادادهها، کارشناسان میتوانند از روشهای دیجیتال دیگری همانند تحلیل فایلهای پیامکی استفاده کنند. این روشها به شناسایی هرگونه تغییرات غیرمجاز در پیامها کمک میکنند و بهویژه در زمانی که طرفین دعوی از ابزارهای دیجیتال برای دستکاری پیامها استفاده کردهاند، مفید واقع میشود.
ب) گزارشهای کارشناسی
در پروندههای حقوقی و کیفری، کارشناسان فنی میتوانند گزارشی مبنی بر صحت یا جعلی بودن پیامکها ارائه دهند. این گزارشها معمولاً شامل یک تجزیه و تحلیل دقیق از دادههای دیجیتال و بررسی متادادهها هستند. برای مثال، اگر پیامک شامل اطلاعاتی همچون تاریخ و ساعت دقیق ارسال و دریافت باشد، کارشناسان میتوانند آنها را با زمانهای ثبتشده در سیستمهای مخابراتی مقایسه کنند تا از صحت پیامک مطمئن شوند.
این گزارشها معمولاً بهعنوان شواهد فنی در دادگاهها پذیرفته میشوند و به قضات کمک میکنند تا تصمیمات دقیقتری بگیرند. به همین دلیل، دقت و صحت این گزارشها از اهمیت ویژهای برخوردار است.
از آنجا که پیامکها میتوانند در معرض دستکاری و تغییر قرار بگیرند، ضروری است که گزارشهای کارشناسی بر اساس استانداردهای بینالمللی و با استفاده از تکنیکهای پیشرفته انجام شود.
پ) روشهای فنی برای تأیید اعتبار پیامکها
در فرایند تأیید اعتبار پیامکها، کارشناسان دیجیتال از روشها و ابزارهای مختلفی برای شناسایی صحت پیامها استفاده میکنند.
یکی از این روشها، بررسی اطلاعات متاداده است. اطلاعات متاداده که بهطور خودکار به پیامکها افزوده میشود، شامل جزئیات دقیقی از زمان مکان و فرستندۀ پیام است.
این اطلاعات بهعنوان شواهدی از صحت پیامک در فرایندهای دادگاهی مورد استفاده قرار میگیرد. بهویژه زمانی که زمان ارسال و دریافت پیام با شواهد دیگر همانند مدارک حضوری و یا شهادت شهود تطابق دارد، این اطلاعات میتوانند به اثبات واقعیت کمک کنند.
علاوه بر این، تکنیکهای تحلیل کد و الگوریتمها برای بررسی پیامکها نیز استفاده میشود. کارشناسان میتوانند از ابزارهایی برای تجزیه و تحلیل محتوای پیامها و بررسی کدهای مربوط به ارسال آنها بهره ببرند. این روشها به شناسایی هرگونه تغییر در پیامکها، همانند افزودن یا حذف بخشی از محتوا، کمک میکنند و اعتبار پیامکها را تأیید مینمایند.
چالشها و مشکلات تأیید اعتبار پیامکها
با وجود اهمیت کارشناسان فنی در فرایند تأیید اعتبار پیامکها، برخی چالشها و مشکلات در این زمینه وجود دارد.
یکی از مهمترین مشکلات، دستکاریهای پیچیده است که افراد ممکن است در پیامکها اعمال کنند. این دستکاریها ممکن است بهویژه با استفاده از نرمافزارهای پیشرفته و ابزارهای دیجیتال انجام شود که تشخیص آنها را برای کارشناسان دشوار میکند. در چنین مواردی، نیاز به مهارتهای فنی پیشرفتهتر و ابزارهای دقیقتر برای شناسایی تغییرات در پیامها وجود دارد.
علاوه بر این، نقص در سیستمهای ذخیرهسازی داده یا محدودیتهای فنی در دسترسی به اطلاعات متاداده ممکن است در فرایند یادشده مشکلساز شود. در برخی مواقع، سیستمهای مخابراتی یا اپلیکیشنهای پیامرسان ممکن است اطلاعات مربوط به پیامکها را بهطور کامل ذخیره نکنند یا بهطور غیرقانونی حذف کنند، که این میتواند فرایند تأیید اعتبار پیامک را پیچیدهتر کند.
در نهایت، کارشناسان فنی و متخصصان دیجیتال نقشی اساسی در تأیید اعتبار پیامکها دارند. آنها با استفاده از روشهای فنی و ابزارهای خاص میتوانند به قضات کمک کنند تا تصمیمات صحیح و منصفانهتری در دعاوی حقوقی و کیفری بگیرند.
این کارشناسان با بررسی دقیق اطلاعات متاداده، تحلیل محتوای پیامها و استفاده از تکنیکهای پیشرفته برای شناسایی دستکاریها و تغییرات احتمالی در پیامکها، میتوانند بهعنوان گواهی معتبر در دادگاهها عمل کنند و از صحتوسقم پیامکها اطمینان حاصل کنند.
اهمیت پیامکها بهعنوان مدرک در اثبات رابطه نامشروع با پیامک
در نهایت، میتوان گفت که پذیرش پیامکها بهعنوان مدرک معتبر در محاکم قضائی ایران با چالشهای زیادی همراه است. مهمترین این چالشها شامل اعتبار پیامکها، دستکاری احتمالی محتوا، مشکلات حریم خصوصی و نیاز به بررسیهای فنی و کارشناسی دقیق است.
در این زمینه، کارشناسان دیجیتال و متخصصان فنی نقش مهمی ایفا میکنند و با استفاده از ابزارهای تخصصی، به تأیید اعتبار پیامکها و تأیید صحت آنها میپردازند.
اگرچه پیامکها میتوانند در مواردی بهعنوان مدرک مؤثر در اثبات رابطه نامشروع با پیامک عمل کنند، اما رعایت اصول حقوقی و فنی در فرایند استفاده از آنها ضرورت دارد. ازاینرو، برای ارتقای شفافیت و دقت در رسیدگی به اینگونه دعاوی، نیاز به تقویت دانش قضات و آشنایی بیشتر با فناوریهای دیجیتال، همراه با توجه ویژه به حقوق حریم خصوصی افراد، احساس میشود.
پیامکها میتوانند ابزاری مؤثر و معتبر در اثبات رابطه نامشروع با پیامک باشند، امری که البته مشروط بر رعایت تمامی ملاحظات حقوقی و فنی است.